Ίσως έχεις ακόμα το αυτοκίνητο του μπαμπά σου, εκείνο που σε πήγε τις πρώτες σου διακοπές με την παρέα σου. Μπορεί να οδηγείς μέχρι και σήμερα το πρώτο αυτοκίνητο που αγόρασες με δικά σου λεφτά, όταν έπιασες δουλειά, πριν από καμιά 20ετία. Κι από βόλτες και ξενύχτια, τώρα πηγαινοφέρνει παιδιά στο σχολείο. Ίσως απλώς έχεις εδώ και (πολλά) χρόνια το ίδιο αυτοκίνητο, γιατί το αγάπησες και ήθελες να το κρατήσεις για καιρό. Κι όταν έφτασε η ώρα που άρχισε κι αυτό να βγάζει προβλήματα και να «ζητάει», τα δεδομένα της ζωής σου δεν σου επέτρεπαν να το αλλάξεις.
Στην Ελλάδα ο γηραιότερος στόλος στην ΕΕ
Να ξέρεις, δεν είσαι μόνος/η. Στην Ελλάδα, για όλους τους παραπάνω λόγους, έχουμε (ακόμα) μία κακή πρωτιά: τον γηραιοτερο στόλο αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο δικός μας μέσος όρος ηλικίας αυτοκινήτων είναι τα 17 χρόνια, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι τα 12. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Κατασκευαστών Αυτοκινήτων, την ουραγό πεντάδα συμπληρώνουν η Εσθονία (16,8 χρόνια), η Τσεχία (15,6) η Ρουμανία (15,1) και η Λετονία (15).
Στον αντίποδα, στις πρώτες θέσεις είναι κατά σειρά το Λουξεμβούργο με 7,6 χρόνια μέσο όρο ηλικίας αυτοκινήτων, η Δανία με 8,5, η Αυστρία με 8,7, η Ιρλανδία με 8,8 και το Βέλγιο με 9,5 χρόνια.
Ηλικία αυτοκινήτων: Τι έδειξαν τα προηγούμενα χρόνια
Βέβαια η τελευταία θέση δεν είναι κάτι που δεν περιμέναμε. Τη διεκδικούμε εδώ και χρόνια, «παίζοντας» λίγο πάνω λίγο κάτω. Πέρσι, για παράδειγμα, βρισκόμασταν στην 4η θέση από το τέλος, με μέσο όρο ηλικίας αυτοκινήτων τα 16,6 χρόνια, πάνω μόνο από Λιθουανία, Ρουμανία και Εσθονία. Την ίδια θέση είχαμε και το 2021, με μέσο όρο τα 16 χρόνια- κιενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ ήταν 11,5. Το 2019, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν στα 10,8 χρόνια και εμείς είχαμε στρογγυλοκαθήσει και πάλι στην 4η θέση από το τέλος, με μέσο όρο τα 15,7 χρόνια. Και πάει λέγοντας.
Τα κακά νέα: Είμαστε τελευταίοι και σε άλλες κατηγορίες οχημάτων
Αμ δεν είναι μόνο τα αυτοκίνητα στα οποία είμαστε τελευταίοι, ως προς τον μέσο όρο ηλικίας. Την τελευταία ή την προτελευταία θέση έχουμε και σε άλλες κατηγορίες οχημάτων: τα φορτηγά, τα ελαφριά εμπορικά οχήματα και τα λεωφορεία.
Στα φορτηγά, ο μέσος όρος ηλικίας στην ΕΕ είναι τα 14,2 χρόνια. Η Ελλάδα έχει τον μεγαλύτερο μέσο όρο ηλικίας στον συγκεκριμένο στόλο, με 22,7 χρόνια (και μιλάμε για μέσο όρο πάντα!). Ακολουθούν Ιταλία με 19, Ρουμανία με 18,6, Τσεχία με 17,9 και Εσθονία με 17,7 χρόνια.
Στα ελαφρά εμπορικά οχήματα, ο μέσος όρος ηλικίας στην ΕΕ είναι τα 12 χρόνια και η Ελλάδα είναι και πάλι τελευταία ξεπερνώντας και το «ψυχολογικό όριο» της 20ετίας: ο μέσος όρος ηλικίας εδώ είναι τα 20,8 χρόνια.
Αναφορικά με τα λεωφορεία, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι τα 12,7 χρόνια, κι εδώ ξεκολλάμε από την τελευταία θέση, που κρατά η Ρουμανία με 20,2 χρόνια μέσο όρο ηλικίας. Βέβαια, δεν πάμε μακριά: Είμαστε στην προτελευταία θέση με 19 χρόνια μέσο όρο ηλικίας.
Πόσο vintage θα γίνει η εικόνα στους ελληνικούς δρόμους και γιατί
Τα πράγματα εκεί έξω μπορεί να δυσκολεψουν ακόμα περισσότερο. Αφενός γιατί οι λόγοι που μας κάνουν να κρατάμε τα αυτοκίνητά μας για πολλά περισσότερα χρόνια από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Αφετέρου γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποφασίσει μία μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, για την οποία δεν είναι όλοι εξίσου έτοιμοι.
Η απόφαση - ευρωπαϊκά χείλη μιλούν για τον μεγαλύτερο μετασχηματισμό που γνώρισε ποτέ η βιομηχανία της Ευρώπης- προβλέπει πως από το 2035 δεν θα πωλούνται αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης εντός ΕΕ. Όχι καινούργια, τουλάχιστον. Αυτά θα είναι μόνο ηλεκτρικά.
Μόνο που κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά κατά πόσο οι πολίτες των ευρωπαϊκών χωρών θα είναι έτοιμοι να ακολουθήσουν τη νέα αυτή πραγματικότητα. Είτε για οικονομικούς λόγους είτε για άλλους, πιστεύεται πως πολλοί είναι εκείνοι που δεν θα προχωρήσουν σε αντικατάσταση των αυτοκινήτων τους. Κι αν το κάνουν δεν θα είναι με καινούρια ηλεκτρικά, αλλά με αυτοκίνητα με συμβατικούς κινητήρες. Και πού θα τα βρουν; Μα στην αγορά των μεταχειρισμένων. Κάτι που αναμένεται να προσθέσει μερικά χρόνια ακόμα στους μέσους όρους ηλικίας, που λέγαμε παραπάνω.
Στροφή στην ηλεκτροκίνηση: Η ρήτρα αναθεώρησης και ο ρόλος του πληθωρισμού
Για το κατά πόσο οι ελληνικοί δρόμοι (αλλά και οι δρόμοι άλλων χωρών) θα θυμίζουν έκθεση παλιών αυτοκινήτων μπορούμε να ξανασυζητήσουμε το 2026, καθώς τότε προβλέπεται να επανεξεταστεί η απόφαση της ΕΕ. Μέχρι τότε θα έχει φανεί ποιες είναι οι επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία αλλά και οι γενικότερες κοινωνικές επιπτώσεις αυτής της μεγάλης αλλαγής.
Αν κάτι φαίνεται να γέρνει τη ζυγαριά προς όφελος της ηλεκτροκίνησης, αυτό είναι το να πέσουν οι τιμές των ηλεκτρικών αυτοκινήτων ώστε να είναι πιο προσιτά στο μεγάλο μέρος των Ευρωπαίων πολιτών- και καταναλωτών. Αυτή τη στιγμή, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να είναι κοντά. Οι ειδικοί της αγοράς λένε πως ο πληθωρισμός θα κρατήσει ψηλά τις τιμές των αυτοκινήτων, ακόμα κι αν πέσουν οι τιμές των πρώτων υλών. Οπότε;
Και το δικό σου αυτοκίνητο έχει κάτι να σου πει
Οπότε, μέχρι τότε, φρόντισε το δικό σου αυτοκίνητο όσο καλύτερα μπορείς. Αρχικά επειδή είναι το δικό σου και το αγαπάς (εδώ ο Roger Taylor των Queen έγραψε ολόκληρο τραγούδι, δες παρακάτω) αλλά και επειδή όσο καλύτερα συντηρημένο είναι, τόσο ασφαλέστερα κυκλοφορείς.
Φρόντισε αρχικά για την ασφάλεια του αυτοκινήτου σου, μην τα ξαναλέμε. Αν είναι παλιό, μάθε όσα χρειάζεται για τη συντήρησή του και για το εάν έχει φτάσει η ώρα του αποχωρισμού (κλαψ λυγμ). Αν έχει περάσει τα 100.000 χιλιόμετρα, έχει αρχίσει να σου «λέει» διάφορα, άκουσέ το για να παραμείνετε παρέα. Κι αν χρειάζεται κάτι σε σέρβις ή επισκευή (και τέλη κυκλοφορίας, για έναν μήνα ακόμα), υπάρχει το wallet+ για όλες τις ανάγκες του. Για να το έχεις σαν καινούριο, αλλά κι επειδή, όπως λέει ο Taylor "when I'm holding your wheel, all I hear is your gear"💙.