Με αφορμή την πρόσφατη σύλληψη του Έλληνα "Φαντομά", ο οποίος είχε κλέψει και διατηρούσε στην κατοχή του πολύτιμους πίνακες, μεταξύ αυτών και έναν αυθεντικό Πικάσο, μπήκαμε στη διαδικασία να ψάξουμε τις μεγαλύτερες κλοπές έργων τέχνης που έχουν συμβεί κατά καιρούς. Τα παρακάτω, μοιάζουν αρκετά με σκηνικά από την ταινία Ocean's twelve αλλά έχουν συμβεί. Στ' αλήθεια.
Picasso, "Γυναικείο κεφάλι"
Πότε: 9 Ιανουαρίου 2012
Πού: Εθνική Πινακοθήκη, Ελλάδα
Εκτιμώμενη αξία: €16,5 εκατομμύρια
Για όσους μαζί με τα παντζούρια, λόγω καύσωνα, έχετε κλείσει και τηλεοράσεις ράδια, ίντερνετς κλπ. το περιστατικό στην Ελλάδα, έχει ως εξής: Στις 9 Ιανουαρίου του 2012 ο "Φαντομάς" θέτει σε εφαρμογή το σχέδιό του: Ενεργοποιεί τον συναγερμό της Εθνικής Πινακοθήκης και μένει κρυμμένος για πάνω από 5 ώρες ανάμεσα σε μια γυψοσανίδα και την μπαλκονόπορτα του κτιρίου. Ο συναγερμός χτυπάει διαρκώς και για τις 5 ώρες τις οποίες ήταν κρυμμένος. Έτσι, μπόρεσε να ξεγελάσει τον φρουρό και να αποσπάσει από την Εθνική Πινακοθήκη δύο πίνακες. το "Γυναικείο κεφάλι", χρονολογίας 1949, του Πικασό και το «Ο ανεμόμυλος Στάμμερ» του Μοντριάν χρονολογίας 1905. Για πολλούς θεωρήθηκε η ληστεία του αιώνα και για 9 χρόνια έμενε άπιαστος.
Μέχρι που η Ελληνική Αστυνομία έκανε το θαύμα της και μετά από συνδυαστική μελέτη οργάνωσε επιχείρηση, τον συνέλαβε και ο ίδιος, αφού ομολόγησε τη συμμετοχή του στην κλοπή, υπέδειξε στους αστυνομικούς το σημείο που έκρυβε τους δύο πίνακες, στην Κερατέα.
Εντάξει, δεν μπορούμε να μην σχολιάσουμε και το αστείο της υπόθεσης. Όταν το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αποφάσισε να δώσει συνέντευξη τύπου για την εξιχνίαση της κλοπής των έργων του Πικάσο και του Μοντριάν από την Εθνική Πινακοθήκη. Εκεί λοιπόν, διαπιστώσαμε έκπληκτοι ότι τα έργα όχι απλά δεν ήταν προστατευμένα από τις συνθήκες δωματίου και από τα πολλά και έντονα φλας των δημοσιογράφων, αλλά, κάποια στιγμή το "Γυναικείο κεφάλι " του Πικάσο, γλίστρησε από το σημείο που το είχαν στερεώσει και έπεσε κάτω και ο υπάλληλος του υπουργείου το επανέφερε στη θέση του. Με γυμνά χέρια. Χωρίς γάντια. Τίποτα, έτσι.
Leonardo da Vinci, "Mona Lisa"
Πότε: Αύγουστος 1911
Πού: Λούβρο
Εκτιμώμενη αξία: $450.3 εκατομμύρια
Ίσως από τις πιο διαβόητες κλοπές έργων τέχνης. Καθότι υπολογίζεται πως μετά από αυτή τη κλοπή η φήμη του έργου έκανε τον γύρω της γης και πολλαπλασιάστηκε άμεσα.
Τι είχε γίνει όμως; Ο Ιταλός μετανάστης κύριος Preuggia είχε προσληφθεί στο μουσείο του Λούβρου ώστε να είναι εκείνος ο οποίος θα εγκαθιστά τις προστατευτικές γυάλινες θήκες σε μερικά από τα πιο διάσημα έργα στο Λούβρο, συμπεριλαμβανομένου φυσικά και της «Mona Lisa».Οπότε όπως καταλαβαίνεις η πρόσβαση στο αντικείμενο δεν ήταν πρόβλημα. Όπως αποδείχτηκε όμως πρόβλημα δεν ήταν ούτε η κλοπή και η μεταφορά του πίνακα. Ο Preuggia τον έχωσε κάτω από το σακάκι του και τον κουβάλησε έτσι σπίτι του.
Ύστερα από 2 χρόνια, ο κύριος Peruggia επιχείρησε να πουλήσει το έργο τέχνης σε έναν έμπορο τέχνης και τον διευθυντή της γκαλερί Uffizi στη Φλωρεντία. Και κάπως έτσι πιάστηκε στα πράσα. Όταν όμως ερωτήθηκε στην κατάθεσή του για ποιον λόγο έκλεψε το συγκεκριμένο έργο εκείνος επικαλέστηκε τον ιταλικό πατριωτισμό του λέγοντας πως ο πίνακας άνηκε στην πατρίδα του δημιουργού του. Τελικά, θα μπορούσε να πει κανείς πως, φτηνά τη γλίτωσε, αφού του αποδόθηκαν μόλις επτά μήνες φυλάκιση για κλοπή.
Gustan Klimt, "Πορτρέτο της Adele Bloch-Bauer I"
Πότε: 1938
Πού:Αυστρία
Εκτιμώμενη αξία: $150 εκατομμύρια
Όπως συνέβη με άλλα έργα τέχνης, το πορτρέτο του Adele Bloch-Bauer I διάσημη δημιουργία του Gustave Klimt, κλάπηκε από τους Ναζί το 1938. Ναι, εδώ δεν μιλάμε για ριφιφί από κάποιον συγκεκριμένο επίδοξο ληστή αλλά από ολόκληρο κατεστημένο, που πάνω στη μανία της εξουσίας και του πολέμου, έκλεψε, βανδάλισε και κατέστρεψε πολλά έργα παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς.
Η ίδια η απεικονιζόμενη η κυρία Adele Bloch-Bauer, είχε εκφράσει την επιθυμία ο πίνακας με το πορτρέτο της να χαριστεί στην Πινακοθήκη της Αυστρίας μετά τον θάνατο του συζύγου της. Κάτι τέτοιο δεν μπόρεσε να γίνει όμως καθώς ο τελευταίος εγκατέλειψε άρον άρον την κατοικία τους με τα υπάρχοντά τους μέσα ώστε να γλιτώσει από τον πόλεμο. Ενώ είχε προλάβει να αφήσει μια διαθήκη όπου δήλωνε πως το συγκεκριμένο έργο το παραχωρεί στην ανιψιά του Μαρία Άλτμαν. Μετά τη λήξη του πολέμου, η Μαρία Άλτμαν προσπάθησε για πολλά χρόνια να διεκδικήσει την κυριότητα του πίνακα. Τελικά το 2006, η αυστριακή κυβέρνηση επέστρεψε το έργο τέχνης, στη Μαρία και στους άλλους κληρονόμους. Ενώ τον ίδιο χρόνο η Μαρία δεν έχασε ευκαιρία και πούλησε σε δημοπρασία το πορτρέτο της Adele Bloch-Bauer I στον κληρονόμο του Esteé Lauder, Robert Lauder για 135 εκατομμύρια δολάρια.
Αν σε ιντρίγκαρε η ιστορία υπάρχει και η ωραιότατη ταινία "Woman in Gold" που εξιστορεί τα γεγονότα αναλυτικά, με καταπληκτικές ερμηνείες των Helen Mirren. Maria Altmann, Ryan Reynolds και Randy Schoenberg.
18 πίνακες ζωγραφικής
Πού: Καναδάς
Πότε: 1972
Εκτιμώμενη αξία: $20 εκατομμύρια
Μιλάμε για την μεγαλύτερη κλοπή έργων τέχνης που έχει υποστεί ποτέ η χώρα. Εδώ οι κλέφτες είχαν υπολογίσει πολύ καλά κάθε κίνησή τους και είχαν μελετήσει ακόμα καλύτερα όλες τις κινήσεις του προσωπικού του Μουσείου Καλών Τεχνών του Μόντρεαλ. Ήταν η εποχή που στον φεγγίτη του κτιρίου γίνονταν επισκευές. Και αυτήν ακριβώς τη συγκυρία εκμεταλεύτηκαν οι ληστές. Μπήκαν από τον φεγγίτη στις 2 το πρωί, έδεσαν 3 φρουρούς που δούλευαν εκείνη την ώρα, και άρπαξαν σχεδόν ό,τι βρήκαν μπροστά τους. Συγκεκριμένα οι ληστές πήραν κοσμήματα μεγάλης αξίας και 18 πίνακες, συμπεριλαμβανομένων των Delacroix, Rubens, Rembrandt και Jan Davizs van Heem.
To 1972 το ποσό που κόστιζαν τα κλοπιμαία εκτιμόταν ότι είναι λίγο περισσότερα από 2 εκατομμύρια ευρώ. Σήμερα, υπολογίζεται ότι η τιμή των κλοπιμαίων ανέρχεται σε πάνω από 20 εκατομμύρια. Έχε τα μάτια σου ανοιχτά, ποιος ξέρει πού μπορεί να βρίσκονται...
Jan Van Eyck, "Οι Δίκαιοι κριτές"
Πού: Βέλγιο
Πότε: 1934
Θεωρείται ένα από τα πιο πολύτιμα έργα τέχνης του Μεσαίωνα παγκοσμίως. Πρόκειται για 12 πάνελ με απεικονίσεις ιστορικών γεγονότων. Όλο το έργο ονομάζεται Τhe Ghent Altarpiece και χρονολογείται στο 1432. Ωστόσο η συγκεκριμένη κλοπή αφορά το κάτω αριστερό πάνελ του συνολικού έργου τέχνης, που ονομάζεται «The Just Judges» δηλαδή οι "Δίκαιοι Κριτές".
Το συγκεκριμένο λοιπόν κομμάτι του έργου, εκλάπη το 1934 και το πολύ περίεργο της υπόθεσης είναι ότι στην θέση του οι ληστές άφησαν ένα σημείωμα στα γαλλικά το οποίο έλεγε: «Πάρθηκε από τη Γερμανία από τη Συνθήκη των Βερσαλλιών». Ακολούθησε μια σειρά "αλληλοφγραφίας" που αντάλλαξαν οι κλέφτες και η βελγική κυβέρνηση σχετικά με τις απαιτήσεις που είχαν.
Το αποκορύφωμα του θρίλερ συνέβη όταν το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς ο Βέλγος πολιτικός Arsène Goedertier, που ήταν βαριά άρρωστος και διένυε τις τελευταίες μέρες της ζωής του, ομολόγησε στον δικηγόρο του ότι ήξερε πού βρισκόταν το αγνοούμενο πάνελ, αλλά θα έπαιρνε το μυστικό στον τάφο του. Γεγονός που τον κατέστησε κύριο ύποπτο για την κλοπή. Ωστόσο ο πίνακας δεν βρέθηκε ποτέ, αλλά το κομμάτι που λείπει αντικαταστάθηκε το 1945 με ένα αντίγραφο ώστε να μην μείνει το έργο ημιτελές.
Edvard Munch, "Η Κραυγή"
Πότε: 1994 και 2004
Εκτιμώμενη αξία: $119.9 εκατομμύρια
Το πασίγνωστο έργο τέχνης έχει κλαπεί δύο φορές μέσα σε 3 δεκαετίες. Ο καλλιτέχνης Ε.Munch είχε φτιάξει τέσσερις εκδόσεις του ίδιου έργου. Από αυτές, οι δύο κλάπηκαν. Η μία εκλάπη από την Εθνική Πινακοθήκη του Όσλο το 1994 και η άλλη, από το μουσείο Munch 10 χρόνια αργότερα το 2004.
Και οι δύο κλοπές ωστόσο είχαν αίσιο (σχεδόν) τέλος. Το ένα έργο, αυτό που κλάπηκε το 1994, επεστράφη 4 μήνες μετά την καταβολή 1 εκατομμυρίου ως λύτρα. Το άλλο κομμάτι βρέθηκε αλλά δυστυχώς είχε υποστεί πολύ σοβαρές ζημιές αφού κρατούταν σε άγνωστες συνθήκες.
Προφανώς και υπάρχουν πολλές ακόμα κλοπές πολύτιμων αντικειμένων που έχουν γίνει ιστορικά. Αλλά επειδή φανταζόμαστε ότι μάλλον δεν έχεις κάποιον Πικάσο ή Βαν Γκογκ πρόχειρο στο σπίτι σου, ίσως το πιο πολύτιμο να είναι το ίδιο το σπίτι σου, τι περιμένεις; Ασφάλισέ το ντε! ;)
