Σε κούρασε λίγο το θέμα με το Brexit; Περίμενε, τώρα αρχίζει το γλέντι. Γιατί μπορεί να βγήκε το διαζύγιο αλλά ακόμη δεν έχει αποφασιστεί τίποτα για το ποιος παίρνει τι: τι δικαιώματα έχουν οι Βρετανοί πολίτες στην ΕΕ και οι ΕΕ πολίτες στη Βρετανία.
Όλα αυτά θα λυθούν υποτίθεται μέχρι το τέλος του χρόνου, στις 31 Δεκεμβρίου του 2020. Μέχρι τότε, για σένα δεν αλλάζει τίποτα. Μπορείς να ταξιδεύεις στη Βρετανία ελεύθερα, να οδηγείς κανονικά με το δίπλωμά σου, να νοικιάσεις σπίτι ή να βρεις δουλειά με το ευρωπαϊκό διαβατήριό σου ή την ευρωπαϊκή ταυτότητά σου. Σαν να ανήκει η Βρετανία ακόμη στην ΕΕ.
Το τι ακριβώς θα αλλάξει από την 1η Ιανουαρίου 2021 θα φανεί τους επόμενους 11 μήνες, μετά τις διαπραγματεύσεις που δε χορταίνουν στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες. Έχουμε πάντως μία πρώτη εικόνα για το τι μπορεί να αλλάξει στην καθημερινότητά μας, σε ό,τι αφορά τη Βρετανία.
Χρειάζεσαι διαβατήριο ή βίζα για να ταξιδέψεις στη Βρετανία μετά το Brexit;
Αυτό που ξέρουμε για σίγουρα, είναι ότι αν είσαι πολίτης της ΕΕ, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2020, μπορείς να ταξιδεύεις ελεύθερα από και προς τη Βρετανία, με ταυτότητα ή διαβατήριο. Φιλική συμβουλή: μέχρι να αναβαθμιστούν και ψηφιοποιηθούν και οι ελληνικές ταυτότητες, πάντα είναι καλύτερο να έχεις το διαβατήριο μαζί σου, ειδικά σε μία χώρα σαν τη Βρετανία.
Μετά τη 1η Ιανουαρίου του 2021, μάλλον δε θα αρκεί η ταυτότητα ή το διαβατήριο για να ταξιδέψεις στη Βρετανία. Δεν ξέρουμε ακριβώς τι θα ισχύει, αλλά θα υπάρξει έγκαιρη ενημέρωση, ώστε να προετοιμαστούν ανάλογα όσοι θέλουν να ταξιδέψουν στη Βρετανία.
Υπάρχει μία πολύ χρήσιμη ιστοσελίδα της βρετανικής κυβέρνησης, όπου μπορείς να ελέγξεις αν χρειάζεσαι βίζα ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο για να ταξιδέψεις στη Βρετανία, ανάλογα με την υπηκοότητά σου.
Τι ισχύει για τους Βρετανούς πολίτες που θέλουν να ταξιδέψουν στην ΕΕ;
Αντίστοιχα, και για τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου, δεν αλλάζει τίποτα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2020. Μπορούν να ταξιδέψουν με ταυτότητα ή διαβατήριο, σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ.
Από τον Ιανουάριο του 2021, αν επισκέπτονται κάποια χώρα της ΕΕ για σύντομο χρονικό διάστημα, το πιο πιθανό είναι ότι δε χρειάζονται βίζα. Ωστόσο, κατά πάσα πιθανότητα θα δικαιούνται να μείνουν για συγκεκριμένο διάστημα 90 ημερών και ενδέχεται να πρέπει να βγάλουν ειδική θεώρηση ή άδεια για παραμονή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Μπορεί επίσης να πρέπει να δείξουν το εισιτήριο επιστροφής ή να ενημερώσουν ότι έχουν αρκετά χρήματα για τη διαμονή τους καθώς και να έχουν εξασφαλίσει ότι το διαβατήριό τους δεν λήγει στους επόμενους 6 μήνες.
Χρειάζεσαι άδεια παραμονής για να ζήσεις στη Βρετανία μετά το Brexit;
Η ελευθερία της μετακίνησης μεταξύ ΕΕ και Βρετανίας θα ισχύει μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Μέσα στον επόμενο χρόνο, η Βρετανία θα περάσει νόμο με τον οποίο θα τερματίζεται η ελεύθερη μετακίνηση ΕΕ πολιτών από και προς τη Βρετανία.
Αυτό σημαίνει ότι μάλλον θα πρέπει να βγάλεις ειδική άδεια παραμονής για να ζήσεις στη Βρετανία μακρόχρονα. Η διαδικασία έκδοσης αυτής της άδειας θα αποφασιστεί με το νέο σύστημα μετανάστευσης που θα προσδιοριστεί τους επόμενους μήνες από τη βρετανική κυβέρνηση. Μπορεί να περιλαμβάνει κάποια εξέταση σχετικά με τις δεξιότητές σου ή την εξοικείωσή σου με τη βρετανική κουλτούρα και την κατοχύρωση του κατώτερου μισθού στη Βρετανία.
Αν είσαι ήδη εργαζόμενος στη Βρετανία;
Αν ζεις και εργάζεσαι στη Βρετανία ήδη, πριν από το Brexit, θα διατηρήσεις το δικαίωμα παραμονής σου. Ωστόσο, θα πρέπει να κάνεις μία ειδική αίτηση με τα απαραίτητα δικαιολογητικά - online ευτυχώς - για να γραφτείς και να βγάλεις άδεια παραμονής, μέχρι τον Ιούνιο του 2020. Αν ζεις στη Βρετανία για λιγότερα από 5 συνεχόμενα έτη, θα πρέπει να υποβάλεις την αίτηση δύο φορές.
Για τους Βρετανούς που ζουν ήδη στην ΕΕ, πριν από το Brexit, οι διαδικασίες για την έκδοση άδειας θα διαφέρουν από χώρα σε χώρα.
Πρέπει να βγάλεις άδεια οδήγησης αν είσαι ΕΕ πολίτης στη Βρετανία;
Προς το παρόν, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2020 ισχύει το σύστημα αμοιβαίας αναγνώρισης των αδειών οδήγησης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και Βρετανίας.
Αλλά και μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, σύμφωνα με όσα ξέρουμε μέχρι τώρα τουλάχιστον, η άδεια οδήγησης που έχεις βγάλει σε κάποια χώρα της ΕΕ θα εξακολουθήσει να θεωρείται έγκυρη στο εσωτερικό της Βρετανίας. Απλώς θα πρέπει αφού κλείσεις τα 70 έτη να βγάλεις άδεια οδήγησης στη Βρετανία, κάτι που ισχύει και σήμερα.
Αν επισκέπτεσαι οδικώς τη Βρετανία, και το αυτοκίνητό σου έχει πινακίδες και ασφάλεια άλλης χώρας, το πιο πιθανό είναι ότι θα χρειάζεσαι πράσινη κάρτα, για να αναγνωρίζεται η ασφάλειά σου και συγκεκριμένα οι καλύψεις Αστικής Ευθύνης Προς Τρίτους και Οδικής Βοήθειας.
Τι ισχύει για τους Βρετανούς οδηγούς στην ΕΕ;
Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, η άδεια οδήγησης που έχουν βγάλει στη Βρετανία, είναι το μόνο πράγμα που χρειάζονται για να οδηγήσουν στην ΕΕ.
Μετά την 1η Ιανουαρίου του 2021, μπορεί να πρέπει να βγάλουν διεθνή άδεια οδήγησης, καθώς και να έχουν μαζί τους πράσινη κάρτα από την ασφαλιστική τους για να αναγνωρίζεται η ασφάλειά τους.
Μπορείς να ταξιδέψεις με το κατοικίδιό σου;
Κατά τη μεταβατική περίοδο, όσοι βρετανοί πολίτες θέλουν τα ταξιδέψουν με το κατοικίδιό τους σε κάποια χώρα της ΕΕ, χρειάζονται απλώς το ειδικό διαβατήριο για κατοικίδιο.
Αν πρόκειται να ταξιδέψουν μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, πρέπει να το οργανώσουν λίγο καλύτερα. Το κατοικίδιο θα πρέπει να έχει κάνει εμβολιασμό κατά της λύσσας και να έχει κάνει εξέταση αίματος τουλάχιστον 30 ημέρες μετά, για να αποδειχθεί ότι ο εμβολιασμός κατά της λύσσας ήταν αποτελεσματικός.
Τι θα γίνει με το εμπόριο ανάμεσα σε ΕΕ και Βρετανία;
Όλοι στη Βρετανία ελπίζουν σε μία εμπορική συμφωνία «μηδενικών δασμών, μηδενικών ποσοστώσεων». Αν δεν το καταφέρουν αυτό, υπάρχει ο κίνδυνος να αλλάξει το καθεστώς εμπορικών συναλλαγών μεταξύ Βρετανίας και ΕΕ και να βασίζεται από το 2021 στους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου - άρα να μπουν δασμοί εισαγωγής και έλεγχοι.
Πότε με το καλό τελειώνουν οι διαπραγματεύσεις;
Οι διαπραγματεύσεις έχουν ξεκινήσει ήδη. Υποτίθεται η προθεσμία είναι στις 31 Δεκεμβρίου του 2020. Αλλά αυτά μας τα'παν και πέρσι και πρόπερσι. Και κάπως έτσι χρειάστηκαν σχεδόν 4 χρόνια από την ημέρα του δημοψηφίσματος για να αποχωρήσει η Βρετανία από την ΕΕ - έστω τυπικά. Γι' αυτό, επειδή ξέρουν, οι δυο πλευρές έχουν συμφωνήσει από τώρα ότι η μεταβατική περίοδος μπορεί να παραταθεί μία φορά για 1 ή 2 χρόνια.
Μέχρι το τέλος των διαπραγματεύσεων οι 3,5 εκατ. πολίτες της ΕΕ που ζουν στη Βρετανία και οι 784.000 Βρετανοί πολίτες που ζουν στην ΕΕ θα πρέπει να κάνουν υπομονή. Και πάνω απ' όλα να παραμείνουν αισιόδοξοι.
Σκεφτείτε τα θετικά. Παίζει να επανέλθει το duty free για όσους ταξιδεύουν ανάμεσα σε Βρετανία και ΕΕ. €3 για ένα μπουκάλι βότκας, για να ξεχάσουμε το διαζύγιο. Να ένα θετικό. Always look on the bright side of life?
