Για τα πιο παλιά μοντέλα ήταν αυτονόητο. Κάτω από το πορτ μπαγκάζ, κάτω από το ενδιάμεσο «πάτωμα», κάτω από τις γωνίτσες που κατέληγαν βότσαλα από την παραλία, σκυλομπισκότα ή τουβλάκια από παιδικά παιχνίδια – για να περάσουν στην σχεδόν αιώνια λήθη- υπήρχε η προσωρινή λύση σε ένα απροσδόκητο πρόβλημα: η ρεζέρβα.
Ξεφούσκωτο λάστιχο και βενζινάδικο πουθενά; Ρεζέρβα. Πάτησες καρφί; Ρεζέρβα. Σκασμένο λάστιχο, γενικά; Ρεζέρβα.
Φυσικά, αν είχες κάλυψη Οδικής Βοήθειας, η πιθανότητα να ασχοληθείς για να αλλάξεις λάστιχο έστω για να φτάσεις στο βουλκανιζατέρ ήταν μικρή. Ακόμα κι όσοι το κάνατε (κάναμε) μικρότεροι γιατί για έναν ακατανόητο λόγο νιώθαμε λίγο Μπομπ Μάστορες, μεγαλώνοντας περιοριστήκαμε στη σωτήρια κλήση. Πού αλλού; Στην ασφαλιστική, για να έρθει η Οδική Βοήθεια, ο άνθρωπος που θα κάνει τη «βρόμικη» δουλειά.
Και τώρα, ενόψει διακοπών, τσέκαρε το συμβόλαιό σου. Έχεις συμπεριλάβει Οδική Βοήθεια; Αν ναι, όλα τέλεια, έφυγες χαλαρά και ξέγνοιαστά για όπου θες. Αν όχι, θυμήσου πως κάτι πολύ απλό στον δρόμο, που θα το έλυνες τσακ μπαμ με Οδική, μπορεί να σου τινάξει στον αέρα τις διακοπές. Και διάβασε για να ξέρεις ποιοι είναι ποιοι λόγοι μπορεί να σε ρίξουν στην αγκαλίτσα της, ανάλογα με την ηλικία του οχήματος.
Πού πήγαν οι ρεζέρβες;
Επιστροφή στις ρεζέρβες. Στα καινούρια αυτοκίνητα – άλλες εποχές- η ρεζέρβα είναι είδος προς εξαφάνιση. Γιατί; Εύκολα μας έρχονται αρκετοί λόγοι στον νου.
Δεν λέμε πως ισχύουν όλοι για όλους, ούτε πως δεν υπάρχουν εξαιρέσεις ούτε πως δεν συντρέχουν κι άλλοι παράγοντες. Εξερευνούμε πιθανές αιτίες χαρτογραφώντας τι άλλαξε στα αυτοκίνητα και στον τρόπο που οδηγούμε ώστε να εξηγεί γιατί οι ρεζέρβες δεν είναι πια στον στάνταρ εξοπλισμό.
Γιατί οι αυτοκινητοβιομηχανίες αφήνουν στην άκρη τη ρεζέρβα;
Καλύτερα λάστιχα, καλύτεροι δρόμοι
Εντάξει, ξέρω, το διαβάζεις και γελάς. Αλλά είναι και λίγο αλήθεια. Αφενός οι εταιρίες που κατασκευάζουν ελαστικά έχουν πλέον πολύ περισσότερα τεχνολογικά μέσα στη διάθεσή τους για να φτιάχνουν καλύτερα λάστιχα. Και, ναι, οι δρόμοι είναι σε γενικές γραμμές καλύτεροι από τις εποχές που η πιο απλή μετακίνηση περιλάμβανε και χωμάτινη διαδρομή. Υπάρχουν ακόμα κακοί δρόμοι, λακκούβες, μπαλώματα κτλ; Φυσικά. Όσο στο παρελθόν; Όχι. Υπάρχει ακόμα δρόμος για βελτίωση; Εννοείται. Και είναι μακρύς.
Οπότε, τέλος πάντων, η μεγαλύτερη αντοχή των ελαστικών και η μικρότερη καταπόνησή τους στον δρόμο περιόρισε την έκταση του προβλήματος- και της ανάγκης για ρεζέρβα.
Εξοικονόμηση χώρου
Το προφανές είναι το πόσος χώρος αποθήκευσης εξοικονομείται. Ακόμα και μικρότερη από τα κανονικά λάστιχα που φοράει ένα αυτοκίνητο, η ρεζέρβα τον πιάνει τον χώρο της. Οπότε, αν λείπει, ο χώρος αυτός είναι διαθέσιμος για άλλα πράγματα.
Αν τώρα λάβουμε υπόψη τα σύγχρονα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, με τις ογκώδεις μπαταρίες τους και τα σέα και τα μέα τους, είναι προφανές πως κάθε κυβικό εκατοστό είναι πολύτιμο.
Ελαστικά Run Flat ή κιτ επισκευής
Οι ρεζέρβες ήταν κάποτε απαραίτητες γιατί δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Σήμερα υπάρχει. Μπορεί να είναι τα κιτ επισκευής ελαστικών – αν και δεν είναι κατάλληλα για κάθε πρόβλημα που μπορεί να προκύψει στα λάστιχα. Είναι ωστόσο μια πιο ευέλικτη λύση, αντί της ρεζέρβας, που σου επιτρέπει να φτιάξεις το λάστιχό σου ίσα ίσα για να φτάσεις στο βουλκανιζατέρ.
Μπορεί επίσης να είναι η τοποθέτηση ελαστικών Run Flat. Είναι τα λάστιχα αυτά που εξασφαλίζουν στο αυτοκίνητο δυνατότητα κίνησης ακόμα κι αν η μία ρόδα κλατάρει. Εννοείται πως δεν θα πας από το Πωγώνι στο Λεωνίδιο με κλαταρισμένο λάστιχο. Προορισμός σου θα είναι και πάλι το βουλκανιζατέρ. Αλλά γρύλο και γύρνα και σήκωνε και ξεβίδωνε μπουλόνια και βγάλε και βάλε δεν θα έχεις.
Το κόστος
Οι εποχές είναι δύσκολες για όλους και όπου μπορεί κάτι να εξοικονομηθεί, θα εξοικονομηθεί. Αν δηλαδή μπορούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες να γλιτώσουν από ένα σχετικά «ανώδυνο» κόστος, όπως αυτό της ρεζέρβας, (μιας και δεν επηρεάζει το πόσο ασφαλές είναι ένα αυτοκίνητο, πχ) φυσικά και θέλουν να γλιτώσουν.
Επίσης, αν δεν υπάρχει ρεζέρβα δεν χρειάζονται και όλα τα εργαλεία για την τοποθέτησή της. Έξτρα εξοικονόμηση. Τώρα μπορεί να σκέφτεσαι, σιγά το κόστος. Μην σκέφτεσαι όμως πόσο κοστίζει για ένα αυτοκίνητο. Σκέψου το για το σύνολο της παραγωγής. Κι επίσης μην αναρωτιέσαι αν εσύ τα χρησιμοποίησες ποτέ. Γιατί είτε τα έχεις χρησιμοποιήσει και μάλιστα πάνω από μία φορές είτε δεν ξέρεις καν πού βρίσκονται στο αυτοκίνητό σου, υπήρχαν εξαρχής «πάνω» του. Το κόστος είναι κόστος, δηλαδή, ακόμα κι αν καταλήξουν στη μάντρα ανέγγιχτα.
Το βάρος και η κατανάλωση
Το αυτοκίνητο μείον τη ρεζέρβα είναι μείον κάποιο βάρος. Ενός αντικειμένου που κάποτε μετρούσε στα κιλά του αυτοκινήτου, και τώρα δεν είναι πια απαραίτητο να μετρά. Όχι σημαντική η μείωση στο βάρος, έχεις δίκιο. Αλλά συμπαρασύρει άλλα πράγματα που σχετίζονται με το πόσο βαρύ είναι ένα αυτοκίνητο, όπως την κατανάλωση καυσίμου/ενέργειας.
Σταδιακός αποχαιρετισμός στη ρεζέρβα
Το συμπέρασμα είναι πως η ρεζέρβα έχει μπει σε τροχιά προς curiosité του παρελθόντος κι αυτό δείχνει χωρίς επιστροφή. Δεν θα γίνει αύριο, δεν θα γίνει για όλα τα αυτοκίνητα ταυτόχρονα. Αλλά προς τα εκεί πάει το πράγμα, για όλους τους παραπάνω λόγους και ίσως και για άλλους, που θα προκύψουν στην πορεία.
Τι μπορείς να κάνεις εσύ; Για την ίδια τη ρεζέρβα τίποτα. Για το αυτοκίνητό σου όμως, απλώς σιγουρέψου πως έχεις Οδική Βοήθεια, τίποτα άλλο. Προσέχουμε για να έχουμε 💙.