Τα έχεις ακούσει –ή μάλλον όχι, γιατί είναι και αθόρυβα–, τα έχεις δει αλλά ακόμα δεν γνωρίζεις ακριβώς τι παίζει με τα ηλεκτρικά. Λογικό, με 100 χρόνια κάρβουνο δεν είναι εύκολη η μετάβαση στο intellectual. Οπότε, είναι και λογικό να έχεις πολλές απορίες και να μην ξέρεις πολλά πράγματα για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα –όπως όλοι εμείς οι homo sapiens.
Βασικά, μάλλον είναι περισσότερες από 10 οι αλήθειες που δεν ξέρεις για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αλλά δεν πειράζει. Αρχή είναι ακόμα και κυκλοφορούν πολλά και διάφορα.
Γι' αυτό κι εμείς διαλέξαμε τα 10 πιο περίεργα πράγματα που ισχύουν για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα για να μπαίνεις σιγά σιγά!
1. Ήταν το πιο διαδεδομένο μέσο μετακίνησης από τα τέλη του 19ου μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα
Στις αρχές του 20ού αιώνα συνυπήρχαν πολλά διαφορετικά αυτοκίνητα: ηλεκτρικά, βενζινοκίνητα και ατμοκίνητα. Τα ηλεκτροκίνητα όμως ήταν αυτά που προτιμούσαν οι άνθρωποι τότε περισσότερο μιας και ήταν πολύ πιο εύχρηστα από τα υπόλοιπα.
Ο λόγος που συνέβαινε αυτό ήταν γιατί δεν είχαν εξελιχθεί αρκετά οι κινητήρες εσωτερικής καύσης και η εκκίνηση των αυτοκινήτων γινόταν κυρίως με μανιβέλα. Ήταν μια διαδικασία πολύ δύσκολη και επικίνδυνη κάποιες φορές –όταν έπιανες τη μανιβέλα υπήρχε και η πιθανότητα φωτιάς φαντάσου.
Από το 1920 όμως μπήκε στο παιχνίδι η μίζα και ο διακόπτης ανάφλεξης, κάνοντας έτσι τα βενζινοκίνητα πολύ πιο ασφαλή και εύχρηστα. Κάπως έτσι –τα βαριά– ηλεκτρικά αυτοκίνητα πήραν την κάτω βόλτα. Μέχρι σήμερα δηλαδή που κάνουν το come back τους!
2. Το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο φτιάχτηκε τον 19ο αιώνα
Γενικά, υπάρχει μια μικρή σύγχυση σχετικά με το πότε φτιάχτηκε το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Κάποιοι λένε το 1832, άλλοι το 1894 κι άλλοι το 1884. Είναι λογικό όμως να συμβαίνει αυτό γιατί καθένας εννοεί διαφορετικά το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο.
Κάποιοι εννοούν την πρώτη φορά που μπαταρία τοποθετήθηκε σε όχημα, κάποιοι άλλοι όταν πήρε την τελική του μορφή και άρχισε να είναι λειτουργικό και κάποιοι άλλοι κάτι άλλο.
Στην επιστήμη συχνά τα όρια δεν είναι διακριτά και σε μία εφεύρεση μπλέκονται παραπάνω από ένας άνθρωποι –και διάφορα άλλα γνωστά και άγνωστα. Έχουν περάσει και τόσα χρόνια από τότε, άστα. Το σημαντικό είναι ότι αναπτύχθηκε τον 19ο αιώνα.
3. Έχουν πουληθεί τουλάχιστον 2,1 εκατ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα παγκοσμίως μέχρι τώρα
Το 2019 είχαν πουληθεί 2,1 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα παγκοσμίως, ένα νούμερο που συνεχώς αυξάνεται.
Στην Ελλάδα βέβαια τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Για το 2020, από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Μάϊο είχαν πουληθεί μόλις 116 ηλεκτρικά οχήματα ενώ στη Γαλλία, για παράδειγμα, είχαν πουληθεί περίπου 30.000.
Προφανώς τα νούμερα πωλήσεων είναι ανάλογα με το μέγεθος της αγοράς και τη γενικότερη οικονομική κατάσταση αλλά και τις υποδομές που υπάρχουν. Η αλήθεια είναι πως αν και τα ηλεκτρικά κερδίζουν έδαφος εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ένα βασικό πρόβλημα. Αυτό που ανησυχεί τους αγοραστές είναι η μικρή αυτονομία και σε ό,τι αφορά την Ελλάδα το μικρό –ακόμα– δίκτυο φόρτισης.
4. Η μπαταρία ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι το πιο ακριβό μέρος του
Ναι, είναι αλήθεια! Αλλά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι κάτι καινούργιο και δουλεύουν για τη βελτίωσή τους. Οπότε σύντομα θα είναι διαθέσιμες μπαταρίες με χαμηλότερο κόστος.
Αυτή τη στιγμή ένα μέσο κόστος μιας μπαταρίας ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι στα €7.000. Θα μου πεις τώρα, γιατί; Καταρχάς οι μπαταρίες που χρησιμοποιούν τα ηλεκτρικά απαιτείται να έχουν χωρητικότητα περίπου 40kWh με 100kWh, οπότε μιλάμε για μια μεγάλη μπαταρία!
Μέταλλα, όπως το κοβάλτιο, που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή τους είναι ακριβά. Η Tesla για παράδειγμα έχει ανακοινώσει ότι τα επόμενα μοντέλα της θα έχουν μπαταρίες χωρίς κοβάλτιο. Ακόμη, τα συστήματα ελέγχου αυτών των κυκλωμάτων είναι κάπως πολύπλοκα.
Χρειάζεται να πούμε κι άλλα; Ακριβές πρώτες ύλες, μεγάλο μέγεθος και πολλή δουλειά είναι αρκετά για να μένει το κόστος των μπαταριών ψηλά!
5. Στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα σχεδόν το 80% της ηλεκτρικής ενέργειας από την μπαταρία μετατρέπεται σε κινητική
Αν το συγκρίνουμε με το 25%, το μέγιστο ποσοστό ενέργειας που μετατρέπεται σε κινητική στα αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης, καταλαβαίνεις γιατί τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα συμφέρουν.
Στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα σχεδόν όλη η ενέργεια της μπαταρίας κινεί το αυτοκίνητο. Αυτό σημαίνει και λιγότερες απώλειες ενέργειας –όπως η θερμική– πράγμα που είναι καλό τόσο για την τσέπη σου όσο και για το περιβάλλον.
6. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι κατά 68% πιο ρυπογόνα κατά τη διαδικασία κατασκευής και άρα πιο ζημιογόνα για το περιβάλλον
Ψέμα! Ναι μεν ισχύει ότι η διαδικασία κατασκευής των ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι κατά 68% πιο ρυπογόνα από αυτήν των συμβατικών αλλά το συμπέρασμα είναι λάθος μακροπρόθεσμα.
Αν κοιτάξουμε μόνο το κομμάτι παραγωγής χάνουμε το big picture –που λένε και οι φίλοι μας οι Άγγλοι. Κοιτάμε το δάχτυλο και χάνουμε το δάσος.
Ας πάρουμε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο και ας σκεφτούμε το πιο απλά πράγμα. Αυτό το ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο θα κατασκευαστεί μία φορά ενώ θα χρησιμοποιηθεί πολλές φορές. Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο δεν παράγει διοξείδιο του άνθρακα και οξείδια του αζώτου –τα οποία είναι επιβλαβή τόσο για την υγεία όσο και για το περιβάλλον– όσο εσύ το χρησιμοποιείς κάθε μέρα για τις μετακινήσεις σου, σε αντίθεση με το εάν χρησιμοποιούσες ένα συμβατικό βενζινοκίνητο.
Και αν ξέρεις ήδη ότι στο παιχνίδι μπαίνει και η διαδικασία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας να σου πούμε πως και αυτό είναι υπο συζήτηση. Αυτή τη στιγμή ισχύει πως πολλά εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιούν λιγνίτη αλλά εξετάζεται το ενδεχόμενο να αλλάξει και αυτό και να χρησιμοποιούνται άλλες μορφές ενέργειας πιο φιλικές για το περιβάλλον. Έτσι λοιπόν, υπάρχουν πάντα οι δυο όψεις και εσύ διαλέγεις ποια θα δεις. Μισογεμάτο ή μισοάδειο;
7. Οι μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων ανακυκλώνονται
Πολλοί υποστηρίζουν το αντίθετο αλλά δεν ισχύει. Η αλήθεια είναι δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμα πλήρως τα μέσα για να ανακυκλωθούν οι μπαταρίες των ηλεκτρικών.
Στην πραγματικότητα, το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών είναι μπαταρίες λιθίου, σαν κι αυτές που έχουν τα κινητά περίπου. Επειδή όμως είναι ακόμα νέα τεχνολογία δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως τα μέσα για να τις ανακυκλώνουμε.
Η αλήθεια είναι όμως ότι υπάρχει δυνατότητα ανακύκλωσης –και γίνονται ενέργειες προς αυτήν την κατεύθυνση– και επαναχρησιμοποίησης όπως για παράδειγμα στην ηλεκτροδότηση των λαμπτήρων στον δρόμο που χρειάζονται πολύ λιγότερη ισχύ. Αν σε ενδιαφέρει το θέμα διάβασε περισσότερα στον αναλυτικό οδηγό για την ηλεκτροκίνηση.
8. Υπάρχουν πάνω από 125 μοντέλα ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην αγορά παγκοσμίως
Ε, τι; Αλήθεια είναι. Και αλήθεια είναι και ότι κι αυτός ο αριθμός συνεχίζει να αυξάνεται. Στην Ελλάδα, ο αριθμός των ηλεκτρικών μοντέλων είναι κάπως μικρότερος αλλά είναι αρκετά για να καλύψουν όλα τα γούστα και όλες τις τσέπες!
Για παράδειγμα, ένα από τα πιο ακριβά ηλεκτρικά αυτοκίνητα που κυκλοφορούν είναι η Aston Martin Rapide E στα $255.000 και ένα από τα καλύτερα οικογενειακά το Kia e-Niro ή το Nissan Leaf e+ –που είναι αγαπητό και στην Ελλάδα.
9. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχουν πάει στο φεγγάρι
Ναι, τα Lunar Rover της NASA χρησιμοποιεί ηλεκτρική ενέργεια!
Για την ιστορία το πρώτο ηλεκτρικό όχημα που ταξίδεψε στο φεγγάρι είναι το Lunar Roving Vehicle και οι αστροναύτες David Scott και James Irwin είναι οι πρώτοι άνθρωποι που οδήγησαν όχημα στο φεγγάρι. Και όλα αυτά τα 1971 παρακαλώ!
Μάλιστα, όχι 1, ούτε 2, ούτε 3 αλλά 11 Lunar Roving Vehicle κατασκευάστηκαν συνολικά, με τα 3 από αυτά να είναι κάπου παρκαρισμένα στο φεγγάρι. Και έχει κι άλλο! Το κάθε ένα από αυτά κόστισε $3,5 εκατομμύρια –αν θεωρείς δηλαδή τα Tesla ακριβά.
Το Lunar Roving Vehicle έμοιαζε περισσότερο με golf cart παρά με αυτοκίνητο και είχε επαναφορτιζόμενη μπαταρία με αυτονομία 57 χιλιομέτρων. Fun fact: το βάρος του στη Γη ήταν 210 κιλά ενώ στη Σελήνη 35. Άτιμη βαρύτητα!
Ήταν διθέσιο, 4χ4 και πραγματικά έλυσε τα χέρια των αστροναυτών μιας και μέχρι τότε έπρεπε να καλύπτουν με τα πόδια τις αποστάσεις προκειμένου να συλλέξουν τα απαραίτητα στοιχεία. Λόγω έλλειψης βαρύτητας το περπάτημα στη Σελήνη είναι πολύ δύσκολο παιδιά.
10. Μπορώ να αφήσω το κατοικίδιό μου μέσα στο ηλεκτρικό αυτοκίνητο
Η αλήθεια είναι ότι η Tesla έχει λανσάρει ένα νέο χαρακτηριστικό στα αυτοκίνητά της, το Dog Mode. Με αυτό, διατηρείται η θερμοκρασία σε κατάλληλα επίπεδα για να αφήσεις τον σκύλο, τη γάτα ή ό,τι κατοικίδιο έχεις στο αυτοκίνητο όσο εσύ έχεις πεταχτεί στο φαρμακείο. Επιπλέον, με αυτή τη λειτουργία ειδοποιεί τους περαστικούς ότι υπάρχει κατοικίδιο μέσα στο αυτοκίνητο και όλα είναι καλά.
Με αυτήν τη λειτουργία έχεις τη δυνατότητα αλλά δεν σημαίνει ότι είναι και η καλύτερη επιλογή.